AYM, güvenlik soruşturması nedeniyle atanmayan doktorun başvurusunda ihlal kararı verdi

Ankara – Anayasa Mahkemesi, yerleştirilmesi yapılan ancak güvenlik soruşturmasından geçemediği için hak kazandığı kamu hastanesine ataması yapılmayan doktorun bireysel başvurusunda, kişisel verilerin korunması hakkının ihlal edildiğine karar verdi. Yüksek Mahkeme, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere dosyayı idare mahkemesine gönderdi.

Devlet Hizmet Yükümlülüğü Kurası sonucuna göre Gaziantep Şehitkamil Devlet Hastanesine hekim olarak yerleştirilen doktor hakkında, 676 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin ilgili hükmü uyarınca, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapıldı.

"Toplantı ve gösteri yürüyüşlerine katıldığı tespit edildiği" gerekçesiyle araştırması olumsuz sonuçlanan doktorun, yerleşmeye hak kazandığı kamu hastanesine ataması yapılmadı.

Doktor, bu işlemin iptali istemiyle idare mahkemesine başvurdu. İdare Mahkemesi, başvurucunun güvenlik soruşturması sonucunda katılımcı olarak yer aldığı tespit edilen toplantı ve gösteri yürüyüşleri nedeniyle atandığı kamu görevinde "kendisinden beklenen verimi sergileyemeyeceği ve bu görev için daha uygun personel tercih edilmesinin mümkün olduğu" gerekçesiyle davayı reddetti.

Karar istinaf kanun yolunda da kesinleşti. Bunun üzerine başvurucu olan doktor, 2 Ocak 2020’de AYM’ye bireysel başvuruda bulundu.

AYM, doktoru haklı bularak, Anayasa’nın 20. maddesinde güvence altına alınan ''özel hayata saygı hakkı'' kapsamında kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının ihlal edildiğine karar verdi. Yüksek Mahkeme, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere dosyayı idare mahkemesine gönderdi.

"Yetki aşımı ve keyfîliğe karşı yeteri kadar güvenceye sahip olmalarını sağlayacak kurallar yok"

Yüksek Mahkemenin gerekçesinde, Mahkemenin daha önce verdiği Fatih Saraman ve Turgut Duman kararları hatırlatıldı. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasıyla elde edilen verilerin kişisel veri olduğu belirtilen gerekçede, şu tespitler yapıldı:

"Kanun'un ve ilgili yönetmeliğin kişisel verilerin kayıt, muhafaza ve kullanımını içeren tedbirlerin kapsamını, uygulanmasını düzenleyen ve özellikle süre, stoklama, kullanım, üçüncü kişilerin erişimi, verilerin gizliliği, bütünlüğü ve imhası konusundaki usullere ilişkin, muhataplarının yetki aşımı ve keyfîliğe karşı yeteri kadar güvenceye sahip olmalarını sağlayacak açık ve detaylı kuralları içermemesi nedeniyle kanunilik şartını sağlamadığı sonucuna varılmıştır.

Söz konusu kanunun güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılması memurluğa alımlarda genel şartlar arasında sayılmasına karşın güvenlik soruşturmasına ve arşiv araştırmasına konu edilecek bilgi ve belgelerin neler olduğuna, bu bilgilerin ne şekilde kullanılacağına, hangi mercilerin soruşturma ve araştırmayı yapacağına ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmadığı belirtilmiştir."

AYM kararları hatırlatıldı

Anayasa Mahkemesinin gerekçesinde ayrıca Mahkemenin daha önce güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılmasına yönelik kanun hükmünü Anayasa'ya aykırı bularak iptal ettiği hatırlatıldı. (ANKA)